mandag 19. desember 2011

Pepperkakehusa mine, del 3 - Afrikansk landsby

Overskrifta her er noko misvisande.  Denne konstruksjonen er eigentleg ein negerlandsby, også kalla krål.  For i jula kjem gjerne barnet i oss fram, og i min barndom var det negrar i Afrika, ikkje "svarte" eller afrikanarar. I 1960-årgangen av avisa Møre-Nytt har eg nettopp lese ein heilt sakleg og informativ artikkel om ei ny  negerkyrkje som hadde vorte bygd i Alabama.  (Ein kan sjølvsagt undrast over kva lesarane i lokalavisa for Ørsta skulle med denne opplysninga, men det er ei anna sak.)  I barnetimen song den gamle heidersmannen Torbjørn Egner om negerguten Hoa utan at nokon lea på ein øyreflipp.  I sjølvaste Ønskekonserten song Kurt Foss og Reidar Bøe om "Negerbryllup".  

(Eller søk på K. Foss og R. Bøe: Negerbryllup i Kongo.)

Eksakt kva vi lærte på skolen minnes eg ikkje, men eg sat i alle fall att med inntrykket av at negrar levde i stråhytter i krålane sine i Afrika. Det gjekk stort sett i lendeklede, men fekk i blant anstendige klede av misjonærane.  Nokre negrar hadde vore uheldige og blitt frakta til Amerika på slaveskip.  Jfr. Onkel  Tom.
Negrane var forresten mest alltid glade. Dei hadde ikkje så store krav.

  Og bortsett frå å sløse bort litt pengar på misjonsbasarar, var det ingen som oppmoda oss til internasjonal solidaritet. Tvert imot; den strenge og skikkelege bestemora mi brukte uttrykket "langt nede i styggelanda" om den delen av verda som låg sånn omlag sør for Tyskland. Når mi sarte, vesle sjel uroa seg over eitkvart fælsleg som hadde hendt ein stad der ute i den store, skræmande verda, var trøyste-omkvedet: "Det er ikkje noko å bry seg om, det er langt nede i styggelanda."

Her kjem så negerlandsbyen min:
Det må kanskje litt bilettolking til for å skjøne at det stripete dyret til venstre er ein sebra. Om det var ein tiger, ville han ikkje hatt kvite striper!  Løver kan skimtast i bakgrunnen.  Og pepperkake-negrane er godt steikte, slik ein blir av å opphalde seg i sola heile livet.  Eg har inga god forklaring på kvifor det ser ut til å vere ei tinderad med snødekte fjell i bakgrunnen.  Kan det vere Kilimanjaro i XX Widescreen?


Ingen kommentarer: