Ørsta frå A til Å, del 26 - Z.

Z. Zansibar med meir


Ein absolutt håplaus Ørsta-bokstav. Fjernsynet hadde knapt kome til bygdene, og dei kvikke ungdomsprogramma med overforbruk av bokstaven var lysår borte. Men kva hadde vi ikkje i staden: Ønskekonserten! Visst finst vel restar av ønskekonserten enno, ørsmå smular. Eg snakkar om den gongen ønskekonserten samla landet, då vi i pubertet, og tenår og kanskje langt lenger ut i år og alder tålmodig leid oss gjennom både barneplater og salmar før Svanhild Mundheim, eller kven det no kunne vere, langt om lenge kom til slagerane. Og blant slagerane kunne t.d. Zansibar vere. ”Men Zansibar, hvor er nå det”? Ja kvar i alle dagar var no dette Zansibar, eller Pigalle, Baltimore eller Shanghai? I alle fall ikkje fram på dala vårå! (Eg må elles seie at eg undra meg noko over denne dama som måndag etter måndag spurde ut i eteren kvar Zansibar var. Hadde ho ikkje tilgjenge til atlas?)

Zanzibar, her er det, rett utom Tanzania, ikkje så vanskeleg å finne!

Det vart vel sådde nokre lengselsfrø både gjennom Ønskekonserten og gjennom ukeblada, sjølv i bygda hans Ivar har eg ikkje høyrt mange som seier vekeblad, sånn til kvardags. For gutar som ønskte seg ”over de høye fjelle” var det alltid ei von den gongen, norske gutar kunne framleis reise ut til sjøs, men eg veit ikkje om mange som faktisk gjorde det. Verda der ute fekk framleis vere ein draum i tangotakt eller på glansa papir.

Bladet ”Det nye” tok til å kome ut då min barndom gjekk mot slutten. Her fekk vi til gagns slege fast kor aldeles utanfor verda vi var. ”Verda” var rundt rekna i Oslo, berre sommarstid fekk Reiseradioen oss til å skjøne at verda også kunne omfatte Hamresanden, Helgeroa og den slags. Men vi fekk aldri noko slag kjensle av at Åmdalen var med.

Ein kar som var med og lyste opp løypa som barst frå heimegrenda og ut i den store verda, var Donald Duck. At dei i Andeby gjekk bukselause og hadde nebb og stjert, var ikkje noko eg undra meg over, heller ikkje at onkel Skrue bada i pengebingen. Men elles var det åtferd som nærast sette støkk i meg, mellom anna at dei dreiv og baud inn til ”kom-som-du-er-selskap”. Eg var van med at folk flidde seg når dei skulle frå garden. Om einkvan skulle fare ned på Samvirke i fjøskleda, ville vel gysjene breie seg som flodbylgjer over større vidder enn Søre Sunnmøre. Når far grov veiter, var han ikkje nett kledd som ein stasbonde frå nasjonalromantikken. Og så gjekk dei altså omkring i Andeby og baud inn til ”Kom-som-du-er”-selskap! Ein annan skikk dei hadde, var å drikke ”saftogvann” i staden for det som var brukvisa heime, rett og slett saft. At denne safta skulle blandast, helst rett dyktig utspedast, med vatn, var så sjølvsagt at eg var reint ute av stand til å fatte at det skulle vere naudsynt å henge på ”-ogvann”. Dei hadde vel tungt for det i Andeby.